El Chaltén / Perito Moreno

We hebben gekozen voor de grensovergang Paso Roballos. Vooral omdat deze loopt door het leefgebied van de guanaco, een neef van de lama. De dieren komen hier ik kuddes voor. Ook het landschap van de Valle de Chacabuco is heel anders, het gaat al richting pampa. Zoals we ook in Afrika deden stoppen we bij de eerste guanaco die we zien, ook al staat die zo ver weg, dat je hem alleen met een verrekijker goed kunt bekijken. Later op de route komen we er nog een heleboel tegen. Zoveel, dat we tenslotte maar gewoon doorrijden als we weer een kudde zien. Het landschap verandert langzaam in een ander soort wildernis. Lage struiken met taaie bladeren en dorens, pampagras dat wiegt in de wind. Ook de toestand van de weg verandert mee. Er vormen zich weer grote stofwolken achter de auto. We komen niemand tegen en dat is maar goed ook. De weg is zó smal dat passeren moeilijk zou zijn. Het aantal keien neemt ook toe. Maar dat is nog niks bij wat ons later te wachten staat. Aerodrome staat er plotseling aangekondigd. Eh...voor wie dan? Er woont hier niemand! We komen aan bij een gesloten hek....de grens van Chili. Ineens steekt de wind op en giert om de auto heen. Met moeite kan ik uit de wagen komen. Ik krijg de deur niet eens open. Henk helpt. Grenswacht zijn is een eenzaam bestaan. 100km terug is was het laatste dorpje. Waar zou hij wonen en hoelang blijft hij? De grenspost van Argentinië is maar liefst 11 km. verder. We dachten even dat we die gemist hadden. Ook hier een jonge soldaat helemaal in zijn eentje. Wat een verantwoordelijkheid....die ene auto per dag! Nu vooruit....misschien twee!

Van het ene op het andere moment is de weg een echte puinhoop. Erger kan het niet worden....dénken we. Volgens de officiële route moeten we helemaal via Bajo Caracoles en weer terug naar Lago Posado. Dat is maar liefst 165 km. over deze ripido. Op de kaart staat ook een tussendoor weggetje van 61 km. Dat hadden ze nu niet moeten tekenen, want dan gaan wij die natuurlijk nemen! Zo zijn wij wel. Het is een zogenaamde Camino de tierra. Dat betekent dat de weg deels door de natuur zelf wordt gevormd. Toegegeven...het is een hele slechte weg. Er zitten geulen in (dwars over de weg) van 20 cm. diep, alsof je in een afgrondje rijdt. Maar de 4WD laat ons niet in de steek, het rijdt er keurig over- en doorheen. Soms moet de letterlijk je eigen weg zoeken. Bijv. door een zoutpan of over een rotspartij. We zien de sporen van auto's die hier ooit voorbij zijn gekomen. Want nu zien we niemand!

Maar we zien wel iets: In een van de laagstaande zoutmeren staan roze flamingo's, over de weg huppelen verschrikt een paar pampahazen weg en Merinoschapen met hun volle vacht vluchten weg bij het geluid van de naderende auto. Hun pas geboren lammeren rennen achter hen aan. En dan de rest: waar eerst het water in allerlei kleuren te zien was, zijn het nu de rotsen. Groen, zalmroze, rood en wit. Alles door elkaar heen. De heldere lucht, met vreemdgevormde wolken, hangt erboven. Wat zijn wij blij, dat we deze weg genomen hebben! Want die is spannend en boeiend tegelijk. De wind gaat steeds harder waaien. Gisteren heeft Henk de auto van binnen een beetje schoongemaakt. Het ergste stof weggepoetst. Dat had hij net zo goed kunnen laten. Door de open ramen waait het stof naar binnen. Maar nu komt het van achteren......we worden ingehaald door het stof dat we zelf veroorzaken. Zo hard waait het. Lago Posada is een stil en afgelegen dorp. Binnen een kwartiertje heb je alles gezien. Naast ons 'wonen' 2 jonge Argentijnen. Zij maken een rondtocht op de ATB. Zij spreken een beetje Engels, wij een beetje Spaans. Dus dat gaat best goed. Er is maar één restaurant. De kokkin heeft ook dit hotel en de winkel in het dorp. Ze kan niet alles tegelijk....dus pas na 21.00u eten en er is maar één keuze. Prima. Ze is hartelijk en spreekt een beetje Engels. Een soort Italiaanse mama en dat blijkt te kloppen...haar ouders kwamen uit Calabrië. Tegen de wind in lopen we terug naar de kamer. Er arriveren een paar laatkomers. Het is al aardedonker, dus het zal niet gemakkelijk zijn geweest de weg te vinden. Wij hebben ze bij Rio Baker gezien, ze zijn 6 uur later hier dan wij. Hebben ze zeker die andere weg genomen! De wind giert om het huisje. Dat wordt lekker slapen vannacht.

Vandaag ( 8 dec.) vroeg op. We hebben een lange rit te gaan. Het ontbijt is karig: wat geroosterd brood, een bakje jam en koffie + jus. Juist nú hebben een stevig ontbijt nodig, onderweg is nl. niets te krijgen. Het winkeltje is om 8.00u nog niet open en er is geen panederia in het dorp. Dat wordt om meerdere reden afzien! De eerste 75 km. gaan snel voorbij, we zijn geen mens tegengekomen, wel 1 stier, 2 koeien en 3 pampahazen. En dat op een afstand van Rosmalen naar Amsterdam. Een goede ripido zeiden we nog tegen elkaar.... Maar bij de Baja Caracoles hebben we een lekke voorband. Dat begint goed....nog 475 km. te gaan op een 'thuisbrengertje'. We staan bij de benzinepomp/hotel/winkeltje. Alles in één. De lekkerste kop koffie tot nu toe, maar je kunt er niet je band laten plakken. Daar word ik persoonlijk wel een beetje nerveus van. Het moeilijke deel moet nog komen en wat als..... Henk blijft de rust zelve, ik merk tenminste niets aan hem. De eerste 50 km. zit ik op hete kolen en waarschuw Henk om de haverklap: pas op...steen, pas op... kuil! Maar alles went, naarmate we meer kilometers afleggen verdwijnt ook te twijfel. De band houdt het!

Het landschap is écht eentonig en dat zeg ik niet gauw. We rijden een heuvel op. Daar ligt het volgende plateau, dan is het misschien.....nee hoor. Het landschap gaat 50m. hoger gewoon verder. Het waait er alleen wat harder en hoe. Als we een sanitaire stop maken in de buitenlucht en gewoon langs de kant van de weg, moet je met beleid plassen. Anders gaat het helemaal fout. We rijden en rijden maar door. In de reisbeschrijving stond het al...10,5 uur rijden. Maar oh...die wegwerkzaamheden. Als we het zo eens bekijken, dan is binnen 2 jaar Route 40 helemaal geasfalteerd. De ene desivo na de andere! En die zijn écht van slechte kwaliteit, logisch ook want ze zijn maar tijdelijk. Onderweg komen we een estafette Nederlandse!! campers tegen. Dat is een raar gezicht...die nummerplaten! Je verwacht het gewoon niet. We zwaaien vriendelijk en zij zwaaien terug. Weten zij veel, dat in die Chileense auto ook Nederlanders zitten! In Tres Lagos (na 460 km.) zien we een gomeria...daar kun je de band laten plakken. Dat doen we meteen, hebben we tenminste weer een hele reserveband. Met handen en voeten wordt het weer geregeld. Het kost 80 peso = €16,-. Dat valt mee. Terwijl we staan te wachten komt er een andere auto aanrijden. Het raampje gaat open en in het Engels wordt gevraagd of wij weten waar je een band kunt laten plakken. Ja hoor...dat weten we! Hier dus! Het blijkt een Israëlisch echtpaar te zijn en zij spreken nog slechter Spaans dan wij. Niets dus! We helpen hen met de conversatie en tijdens het wachten maken we een praatje. Ze is 38 jaar en 23 weken zwanger. Dit is voorlopig hun laatste verre reis! Ik moet meteen aan Marloes denken, die is immers ook zwanger. En als ik aan haar denk, denk ik ook aan Marise. Zou ze me nog kennen als ik terug kom....vast wel!

De laatste 90 km. Met 5 goede banden. Wat een opluchting. En wat een pokkenweer. Het waait loeihard en het regent pijpenstelen! We komen voorbij de gletsjer Viedma die in het gelijknamige meer uitmondt. We zien de ijsblokken nog net drijven, maar de gletsjer ligt achter de laaghangende wolken. En zijn hier bergen? Waar dan? Weten jullie het wel zeker! Maar het hotel ligt mooi en de kamer is comfortabel. De verwarming staat op de hoogste stand. Denken ze hier soms dat we anders van de kou omkomen? We zetten hem meteen 5 standen lager. Het is al 20.00u en we willen eigenlijk niet meer naar buiten. Helaas hebben ze sinds vorig jaar geen eigen restaurant meer, dus we moeten wel. We hebben nl. razende honger na een dag leven op koekjes! Terwijl ik dit schrijf gaat Henk (met de auto) even geld pinnen. Want dat kan inmiddels ook in El Chaltén. Dat was hard nodig, we waren bijna door ons Argentijns geld heen. Leve de vooruitgang!

En dan dus toch meer even je neus buiten de deur steken om te eten. Windkracht 9 en striemende regen, maar het restaurant Ruca Mabuida is écht vlakbij en het eten is gewéldig. Eindelijk weer eens lekker veel groente!

Op 9 december worden wij ineens solidair met jullie thuis. Het sneeuwt!!! Dat is helemaal tegen de regels hier. Het dorp zit vol met wandelaars die graag in een zonnetje willen wandelen. Het past natuurlijk wel bij de dagen voor kerst...voor ons gevoel. Daar moet ik toch ook iets over vertellen. Het was ons al opgevallen dat er nauwelijks al iets te zien was van kerstversiering. Dit hotel was de eerste met een kerstboom(pje) en andere versierselen. Toen we daar iets over zeiden vertelde de receptioniste dat het traditie is in Argentinië dat je pas vanaf 8 december kerstdecoraties mag ophangen. Heeft iets te maken met de dag van de Maagd Maria. In de lobby komen we in gesprek met een Zuidafrikaans echtpaar uit Johannesburg. Zij beginnen meteen te klagen over het gebrek aan veiligheid in hun land. Het is zoveel slechter geworden sinds Mandela! Daar worden wij een beetje kriegel van. Zeker omdat zij 30 jaar geleden uit Polen zijn weggegaan omdat ze het daar zo slecht hadden. Rijk zijn geworden (over de hoofden van de zwarte mensen), nu de hele wereld over reizen en met al hun geld weer terug willen keren naar het zo veilige Polen! Dan moet je niet bij ons zijn om medeleven te ontvangen hoor! We gaan de discussie maar niet aan, dat heeft geen zin en wij hébben daar geen zin in.

We willen vandaag toch niet in het hotel blijven zitten, wij Nederlanders kunnen toch wel tegen een stootje! Dus plannen we 2 (weliswaar korte) wandelingen in. We zijn eerst naar de Información van Parque Nacional de los Glaciares gegaan en daar hebben ze ons deze 2 wandelingen geadviseerd. De ene gaat naar de rots van Los Condorés. Door de wind en de kou valt het niet mee om naar boven te lopen, maar van de andere kant word je daardoor wel vanzelf warm. Rondom de rots zweven maar liefst 4 condors rond. Prachtig om te zien hoe ze gebruik maken van de thermiek en 'bidden' in de lucht, op zoek naar een prooi. De andere wandeling gaat naar Chorillo del Salto. Een waterval dus. We winkelen nog even kort in El Chaltén en kopen twee Andes-mutsen. Voor ons gevoel lopen we voor joker, maar warm zijn ze wel. Pas als we 's avonds gaan eten (in Pantagonicus-met een erg lekkere pizza!) merken we pas hoeveel jongeren er in dit stadje van normaal 500 inwoners zijn. Ze nemen El Chaltén gewoon over en bepalen de sfeer (positief) maar óók de omgangsvormen ( en dat is niet altijd positief). Ze zijn ook allemaal gekomen met de bus. Dat is ook de reden dat je hier zo weinig auto's ziet. We versturen het vorige reisverslag en dat kost hier heel veel tijd. Je kunt ondertussen gewoon even douchen voordat de volgende foto geladen kan worden. We liggen dan ook laat op bed.

Wat kan het weer toch snel veranderen. We staan vandaag op met een heldere, blauwe hemel. De temperatuur ligt ook meteen vele graden hoger. Vandaag dus naar Lago de Desierto. Onderweg moet je een prachtig uitzicht hebben op Mt. Fitz-Roy en de andere pieken. Eens kijken of ze er écht zijn. En jawel hoor, prachtig torent de berg als een massief blok boven alles uit. Geen wonder dat vele beroemde bergbeklimmers hierop komen oefenen. Hij is 3405 m. hoog, dat lijkt niet zoveel, maar 't is wel één en al rotsblok en steil omhoog! Hij werd pas in 1952 voor het eerst beklommen. Maar ook de andere pieken , m.n. Cerro Torre, stralen uit dat je maar beter ontzag kunt hebben en je goed moet voorbereiden als je een trekking daar naar toe wilt maken. Onderweg zien we 2 vossen die op hun gemak over de weg heen lopen. Ze laten zich rustig filmen en fotograferen. Een paar kilometer verderop staan 3 alpaca's te grazen aan de kant van de weg. Zij zijn wel op hun hoede. Bij ieder geluidje kijken ze op! Lago de Desierto is wel mooi, maar het verhaal erachter is interessanter: Jarenlang was dit meer en het omliggende gebied een strijdpunt tussen Argentinië en Chili. Chili deed pogingen het te annexeren, het zou hen dan via een weg kunnen verbinden met Torres de Paine. Pas in 1994 werd door een internationaal gerechtshof het gebied definitief toegewezen aan Argentinië. Maar nog steeds is er bij het meer een bewakingspost van de gendarmerie. Ze zitten daar echt de hele dag niets te doen. Hun geweren staan tegen de blokhut te verroesten. Dan voel je je zo écht nuttig!

El Chaltén werd gesticht in 1985. Er doen 2 verhalen de ronde over het waarom! Het eerste verhaal sluit aan bij de strijd om het meer. Een Argentijns stadje zou de claim kunnen ondersteunen en het was een basis ter verdediging van het gebied. Het andere verhaal is dat ze een uitvalsbasis nodig hadden voor de vele wandelaars en klimmers die hier naar toe kwamen. Kies zelf maar uit!

Terugkomend van Lago de Desierto rijden we nog even door naar het begin van het stadje. Daar was immers een mirador (uitzichtpunt) aangelegd. En daar zagen wij het doel niet van in toen we 2 dagen geleden aankwamen. Maar nu wordt het ineens duidelijk, ik zou zelfs wel 10x daar naartoe willen gaan: Het geeft een kijkje recht het dal in waar El Chatlén ligt met daarboven een blik op het hele Fitzroy massief. Wat een geweldig uitzicht!

Het toetje van deze dag is een wandeling door het dorp, we pakken nu de dwarsstraatjes aan. Overal om ons heen wordt gebouwd. Door het dal klinkt het getimmer en gezaag. Voor het hotel zijn ze bezig de weg bij te werken met een schraapmachine? Aangezien wij dit soort wegen in Nederland niet hebben, weet ik niet zeker of dat wel zo heet. We bekijken op ons gemak hoe ze dat doen. Na de wandeling is het toch echt wel tijd voor een drankje. Bij een cervezeria (waar ze 2 soorten bier maken) drinken we een biertje en eten we een empanada. De popcorn krijgen we er gratis bij. En weer worden we omgeven door jeugd. Ze komen binnenstromen als mieren die op de stroop afkomen. Na gedane wandeling is het hier goed toeven. Naast ons tafeltje doet een groepje meisjes aan rek- en strekoefeningen, morgen willen ze weer op pad voor een stevige wandeling. Dan kun je geen spierpijn gebruiken.

Het nagerecht 's avonds is een home-made cheesecake met Patagonische zuurbes. (zie vorig verslag, foto met gele bloemen). Het verhaal gaat, dat je terugkeert naar Patagonië als je ze gegeten hebt. Ik kom dus terug.....alleen! Henk wilde geen toetje!

Zo onvriendelijk als we werden welkom geheten door El Chaltén met wind, kou, mist en regen, zo charmant wuift ze ons vanmorgen uit. Het Fitz Roy massief steekt af tegen een strakblauwe hemel en naarmate we verder weg rijden lijkt het steeds groter te worden. Ik riskeer opnieuw rugpijn door achterstevoren in de auto te zitten. Ik kan er geen genoeg van krijgen. Henk ziet het in zijn spiegel. Maar toch stappen we ook nog 4x uit. Pas na 90 km. moeten we afscheid nemen van dit massief. We rijden nu even flink door. Gezien het programma moeten we vandaag wel de Perito Moreno gletsjer bezoeken. Morgenvroeg is daar echt geen tijd voor.

Francisco Moreno, bioloog en ontdekkingsreiziger. Hij wordt in dit land geëerd met een park, een gletsjer en een stad. Iedere stad heeft wel een straat met zijn naam. Hij bracht veel gebieden in kaart en was de expert (perito) van de rechtbank in het conflict met Chili. De glacier heeft een lengte van ruim 5 km. en is ongeveer 60 m. hoog. Hij schuift met een ongelooflijke snelheid van 40 cm. per dag in het Lago Argentina. Dat gaat gepaard met knallen die lijken op kanonschoten en regelmatig stort een deel van de rand in het water. Natuurlijk ben je net te laat als je dat wilt filmen! De toegang is niet gratis, een buitenlander betaalt €15,- per persoon, de Argentijnen €5,-. Het is tenslotte hún land. Honderden trappen moet je nemen, zowel omhoog als omlaag, maar dan heb je ook een fantastisch uitzicht op dit fenomeen. Ze hebben echt hun best gedaan om iedereen te laten genieten van de prachtige ijsvelden. Wij maakten de fout niet eerst op de time-table te kijken voor de afvaart van de boten die je naar de voet van de glacier varen (maar wel op een afstand van 200m. blijven). Als we naar beneden terug zijn gewandeld ( je moet nl. met een shuttlebus omhoog) is de laatste boot al een uur geleden vertrokken. Jammer, maar geen ramp. We gaan immers ook nog naar Antarctica en laten ons daardoor niet uit het veld slaan.

We rijden terug naar El Calafate voor de overnachting. Ik heb (zoals iedere reis wel een keertje) een ombestemd gevoel in de maag. Dat wordt dus voor de zekerheid niet eten vanavond.

Als iemand mij zou vragen wat in nu het meest indrukwekkend vond van de twee, dan kan ik daar niet echt een antwoord op geven. Misschien toch Fitz-Roy, maar dat kan ook liggen aan het niet helemaal lekker voelen bij de glacier. Argentinië heeft zich in volle glorie aan ons getoond. Dat is een zekerheid die we niet gaan betwisten!

Morgen weer terug naar Chili: Torres del Paine en oh ja, nog bedankt voor al jullie stimulerende mailtjes.

Hans, laat die bordjes maar weg, verkeerd rijden is ook leuk.